Willy Bruns draagt na dertien jaar de voorzittershamer van Stichting Duurzaam Noord Deurningen over en wordt verrast met eigen boom

Rond 20.30 uur werd de amberboom geplant bij Kulturhus Noord Deurningen. Voor de boom staat een bordje met het opschrift: ‘Willy Bruns – Bedankt voor 13 jaar voorzitterschap Stichting Duurzaam Noord Deurningen’. De leden van de stichting lieten weten dat ze met het planten van een mooie boom Willy willen bedanken omdat hij zich jarenlang verdienstelijk heeft ingezet voor de Stichting Duurzaam Noord Deurningen en daarbij onder andere een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het energieneutraal worden van Noord Deurningen. Onder winterse omstandigheden droeg Bruns voor ‘zijn’ boom de ietwat stevige voorzittershamer over. “Ze hebben er een heel circus van gemaakt, dat had voor mij niet gehoeven”, lacht de altijd bescheiden Noord Deurninger. 

Duurzame inspiratie op een Bosnische berg tijdens uitzending

“Ik heb bouwkunde gedaan en ben daarin achttien jaar werkzaam geweest in het bedrijfsleven. Daarna heb ik zestien jaar gewerkt als ambtenaar, onder andere bij Defensie en vervolgens nog veertien jaar als ambtenaar bij Gemeente Wierden. Tijdens een uitzending in Bosnië stond ik een keer bovenop een berg voor een inspectie. Daar was een riviertje met een dynamo en een paar kabels die leidden naar een boerenschuur. De boer kwam eraan en hield heel mooi verhaal. Hij had geen elektriciteit, maar vertelde heel enthousiast over de lampen in de schuur die hij had aangesloten op de dynamo. Dat was voor mij een inspiratie om aan de slag te gaan met duurzaamheid.”

Als ambtenaar ging ik over bouwzaken. Bijvoorbeeld het onderhoud van kunstwerken, scholen, overheidsgebouwen etc. Daar was ik al bezig met het besparen van energie en daar ben ik hier mee verder gegaan. Ik wou iets doen voor beter milieu en woon in Noord Deurningen. Je wilt van je leefomgeving een positief verhaal maken, ook naar de toekomst toe. Het streven was om Noord Deurningen energieneutraal te maken en zo ben ik betrokken geraakt bij Stichting Duurzaam Noord Deurningen. Je pakt gewoon bepaalde dingen op. Soms te veel dingen, maar nu wordt het tijd om het wat minder te maken. De laatste drie/vier jaar had ik te maken met gezondheidsproblemen waarbij secretaris Jeroen Hulsbeek het tijdelijk had overgenomen als interim-voorzitter. Nu is het tijd om afstand te nemen en meer leuke dingen te doen.” 

Noord Deurningen energieneutraal sinds 2020 

In Noord Deurningen staat Bruns bekend als kartrekker op het gebied van het binnenhalen van verscheidende subsidies van onder andere gemeente, provincie en Euregio. Mede daardoor prijkt er onder de plaatsnaambordjes van Noord Deurningen de tekst: ‘Energieneutraal sinds 2020’. Enthousiast spit Bruns in het Kulturhus door allerlei dossiers en projectplannen om aan te wijzen wat de stichting doet en heeft bereikt. “Toen we als stichting waren begonnen was er in 2010 een verkiezing tot ‘Duurzaamste dorp van Overijssel’. Een wethouder van Dinkelland vond dat wij daar wel aan mee konden doen. We behaalden de zesde plek en kregen 50 duizend euro prijsgeld, dat was het startmoment van onze stichting.

Stap voor stap zijn we te werk gegaan volgens projectplannen en rapporten. We begonnen met een nulmeting naar het energieverbruik in Noord Deurningen. Vervolgens hebben we diverse energiebesparende maatregelen uitgevoerd op basis van energieprestatie adviezen. 

Daarna zijn we gaan kijken naar hoe we energie kunnen opwekken. Er werd een energiescan gemaakt en een adviesrapport opgeleverd waarop biogas als advies naar voren kwam. Binnen de club waren agrarisch ondernemers bereid om mee te werken met biogasinstallaties. Het was een behoorlijk project om te maken waar we ook behoorlijk wat subsidie voor mogen hebben ontvangen. Er kwamen biogasinstallaties en zonnepanelen. Daarbij doet de stichting vooral het voorwerk en de coöperatie ‘IJskoud’ de uitvoering. Een grote rekensom in 2020 leerde toen dat we met biogas en zon net zoveel opwekken als dat we verbruiken in Noord Deurningen. Dat is na de nulmeting berekend. Daarmee mogen we ons sindsdien gerust energieneutraal noemen.”

“Stokje van de ene veteraan naar de andere veteraan”

De nieuwe voorzitter blijkt toevallig ook een militaire achtergrond te hebben. “Ik ben van 2001 tot 2005 beroepsmilitair geweest. Ik heb twee uitzendingen gehad. Het stokje gaat dus van de ene veteraan naar de andere veteraan”, lacht van Houte. “Ik heb geen duurzame achtergrond zoals Willy. Ik kom uit Enschede, uit de stad, en ben manager in het ziekenhuis. Toen ik zeven jaar geleden naar Noord Deurningen kwam werden we met open armen ontvangen. Als je je openstelt rol je er zo in. Wat je hier ziet is dat iedereen op gelijke waarde wordt geschat en er een heel gunstig ondernemersklimaat ligt. Inclusiviteit is hier iets vanzelfsprekends. Het noaberschap in de gemeenschap maakt heel veel mogelijk.

In september 2021 ben ik bij de stichting gekomen. Ik vond het heel leuk maar ook wel lastig om te doorgronden wat ze allemaal exact aan het doen waren. Willy is een soort van wandelende kennisbank en archivaris. Wat ik zag was een groep met heel veel kennis en mogelijkheden waarbij iedereen elkaar aanvult. Ze hebben al zoveel bereikt, er zijn een stuk of tien ordners met wat er allemaal gebeurd is in de afgelopen 13 jaar. Wat Willy daarin heeft gedaan is ronduit indrukwekkend. Dat zijn grote schoenen om te vullen. Mijn rol zal anders zijn, ik ben meer manager dan ambtenaar. Ik wil mensen laten doen waar ze goed in zijn, en vooral ook innoveren en vooruit blijven lopen, omdat dat potentieel er absoluut ruimschoots in zit. Het is een erg enthousiaste en progressieve groep binnen deze stichting waar veel kennis en bakken aan ervaring aanwezig is.

“Bij het ingraven van de rioolpijp viel het kwartje”

Ik heb de voorzittershamer met gepaste trots en enthousiasme overgenomen”, aldus van Houte. “Noord Deurningen is inmiddels energieneutraal en er liepen nog een aantal projecten, maar na alles wat bereikt was vroeg ik mij af: wat nu? Toen heb ik voorgesteld om de missie en visie van de stichting te herschrijven wat inmiddels is gebeurd. De focus van de stichting was mijns inziens erg gericht op energie, maar duurzaamheid is breder, wellicht kunnen we onze horizon verder blijven verbreden. In de nieuwe missie en visie staat bijvoorbeeld dat we ons dienstbaar willen opstellen als stichting. We willen onze kennis delen en de samenwerking met de opleidingsinstituten om ons heen verder versterken. Daarbij kun je denken aan Saxion, ROC’s, middelbare scholen en basisscholen. Daarnaast denken we ook na over bijvoorbeeld waterbesparing, duurzaam wonen en duurzaam vervoer. Een van de nieuwe projecten die nu loopt is ‘Adviseurs van de toekomst’. Een schoolklas wordt daarbij gevraagd om te adviseren over een duurzaamheidsvraagstuk. Ze worden dan rondgeleid op een boerderij met een biogasinstallatie, zodat ze een goed beeld krijgen bij de echte situatie en vanuit hun perspectief een adviesrapport kunnen maken. Dit is een initiatief vanuit de provincie Overijssel. De beste adviseurs uit Overijssel mogen hun rapporten presenteren aan een afvaardiging van de provincie in het gemeentehuis van Zwolle. We zoeken de verbinding met de nieuwe generatie en delen onze kennis met hen. 

Een ander project dat breder is dan energie en binnenkort gaat lopen is het behouden van water in de omgeving van Noord Deurningen. We willen graag twee kleine energiezuinige waterzuiveringsinstallaties aanleggen die ons afvalwater behouden en zuiveren. Het water kan dan met een efficiënt watersysteem met druppelirrigatie behouden worden voor onze omgeving. Dat wordt een ‘proeftuin’ waarbij Saxion-studenten en Waterschap Vechtstromen zijn betrokken. We willen onderzoek faciliteren naar efficiënte manieren om water beter te benutten. Net zoals Willy een inspirerend moment had in Bosnië, had ik dat toen ik in mijn achtertuin een rioolpijp probeerde aan te leggen. Bij het ingraven van de rioolpijp viel het kwartje toen het gegraven geultje steeds instortte omdat het zand zo kurkdroog was. Ik raakte geïnspireerd en vroeg me af waarom we het water dat we hier juist zo hard nodig hebben, wegpompen naar een zuivering ver weg. Ons nieuwe project gaat over het behouden van water in de regio. Je zou nu misschien niet denken dat het nodig is met alle regen van de afgelopen tijd, maar in het voorjaar en de zomer zal de situatie weer heel anders zijn. We moeten ons echt voorbereiden op een veranderend klimaat.”