Voor koster Ben Kuipers wordt het dit jaar een ‘dubbele’ oudejaarsavond…

In het Heemkundeblad werd je immers in het kader van de serie ‘Bekende Denekampers’ onder kop ‘Good volk…’ een paar jaar geleden al geportretteerd door fotografe Daniëlle Monninkhof (zie bijgeplaatste foto). Als koster van een zo grote parochiekerk al enkele jaren geleden zo gekenschetst, nou dan mag zeker aan je afscheid wel wat aandacht worden geschonken. En dat als een niet geboren en getogen Denekamper en ‘Nicolaas-parochiaan’. Wanneer je dan na bijna twee decennia door dat kosterschap al gerekend wordt tot de ‘bekende Denekampers', zegt dat al veel.

In feite is Ben Kuipers na zijn komst van Hengelo naar Denekamp al meteen gevraagd om koster te worden. Kortom, wij op bezoek bij Ben in zijn gezellig ingerichte  woonkamer aan de Braamhof. Daar woont hij sinds eind jaren negentig. Tot 2014 samen met Jan Oude Nijeweme. De laatste was in 1995 van zijn voormalige winkelwoonhuis aan de Ootmarsumsestraat en na het overlijden van zijn echtgenote verhuisd naar die toen nieuw gebouwde seniorenwoning aan de Braamhof.

Hoe een nieuw kostuum leidde tot de verhuizing naar Denekamp

Ben Kuipers werd in 1939 geboren in wat toen nog de gemeente Weerselo was. Dat gedeelte van die gemeente is later ‘geannexeerd’ door de gemeente Hengelo. Ben: “De Noork genoemd en wij woonden met ons gezin met negen kinderen aan de Zwavertsweg. Ik ben daar altijd bij mijn ouders blijven wonen en toen die overleden waren woonde ik er samen met mijn broer. Op de plaats van ons geboortehuis hebben we samen een nieuwe, grote woning gebouwd. Toen mijn broer trouwde en in Delden ging wonen was mij de woonoppervlakte met erf veel te groot. Een deel ervan heb ik toen verkocht, maar ik behield nog een flink grondstuk en in die grote tuin hield ik zelfs reeën, herten en fazanten.”

Ben was na de lagere school en de opleiding metaalbewerking aan de LTS in Hengelo kortstondig bij twee bedrijven in de metaalstad werkzaam voor hij op 17-jarige leeftijd  in dienst trad bij het bedrijf Muller & Co. Hij was bij dit levensmiddelentransportbedrijf vervolgens veertig jaar in dienst als onderhoudsmonteur.  Ben: ”Ik heb daar een geweldige tijd gehad, veertig jaar lang! Toen ik 57 (1995) werd en dus veertig jaar bij dit bedrijf gewerkt had, mocht ik gaan genieten van mijn vervroegde pensioen en Muller betaalde me gewoon door tot mijn 65e jaar!”

Met een aantal voorbeelden geeft de nu afscheid nemende koster aan, waarom hij er met zoveel plezier gewerkt heeft. Daartoe behoorde ook het worden uitgenodigd voor het huwelijksfeest in het Amstelhotel van de zoon en opvolger van de ‘baas’. “Ik moest daarvoor natuurlijk een mooi pak kopen en dat deed ik bij Oostvogel in Hengelo en daar werd ik geholpen door de verkoper Jan Oude Nijeweme uit Denekamp. We kwamen in gesprek en ontmoetten elkaar vaker, ook in Denekamp. Toen Jan, ook al herniapatiënt, in Nieuwegein een zware hartoperatie moest ondergaan, vroegen zijn kinderen mij of ik niet mee wilde gaan. Dat heb ik gedaan en toen hij weer thuis kwam ben ik hem daar regelmatig komen bijstaan in zijn herstel, ook nadat zijn vrouw Agnes was overleden!” Een soort mantelzorger dus. Ben woonde nog in Hengelo waar hij de zorg voor zijn eigen huis en erf had. Uiteindelijk besloten Ben en Jan dat de eerste definitief in Denekamp zou komen wonen, waar Jan inmiddels al een paar jaar alleen in een nieuwe woning aan de Braamhof woonde. Ben verkocht zijn woning in Hengelo.

”Daar stond pastoor Cornelisse op me te wachten...”

Ben: “Op een dag kwam ik thuis en stond pastoor Cornelisse aan de deur in de Braamhof. Hij kwam vragen of ik niet koster wilde worden. Daar moest ik natuurlijk wel even over nadenken. Ik zou dan met Henk Stevens en AnnieTijink de kosterswerkzaamheden gaan doen in de Nicolaaskerk. Henk wilde er mee stoppen, maar zou toch nog een poosje blijven, mooi om mij in te werken!” Dus van onderhoudsmonteur naar koster, een hele stap toch? Ben lacht om de vergelijking. Hij vond die stap helemaal niet zo groot: “Ach dat valt best mee. Je bent als vrijwilliger, tegen een kleine vrijwilligersvergoeding, in dienst van de kerk en we doen het met z’n drieën en werken volgens een rooster!” Toen Henk Stevens definitief stopte, kwam Tonnie Meenhuis de gelederen versterken. Ben komt zelf uit een ‘goed’ katholiek gezin en was zelf ook in Hengelo  een regelmatig kerkganger. Hij kende de gang van zaken dus bij kerkelijke diensten.

De tijden dat een koster in vaste dienst van de kerk was met daarbij een kosterwoning en vaak gekleed ging in een zwarte toog zonder priesterboord zijn ook in Denekamp al lang verleden tijd. Eigenlijk  ben je als koster een soort medewerker  facilitaire zaken. Ben: “Tja, zo zou je het misschien kunnen noemen.” Kerkgangers zijn getuige van een deel van de activiteiten van de kosters, maar ook ‘achter de kerkelijke schermen’ zijn ze bezig. Ook vindt Ben een leuke kant van zijn baantje het contact met de parochianen in de kerk: “Ja, zo maak ik bijvoorbeeld graag even een praatje met de mensen die al vroeg voor de dienst begint in de kerk zitten, of die me benaderen over iets in verband met de kerkgang of een persoonlijke  vraag hebben. Ook leg ik dan op verzoek van zo iemand contact met de pastoor. Niet ‘zomaar’ wordt hij daarom betiteld als een ‘bekende Denekamper’. En die neemt dan nu afscheid. Voor hem wordt de oudejaarsavonddienst van 18.00 uur de laatste ‘oudejaarsavond’ van zijn kostersloopbaan.  “Maar als ze ‘omhoog zitten’, dan wil ik best nog eens bijspringen...!”

Tekst: PBJ