Algemeen
Losserse kunstenares Mathilde Damhuis eert ‘pure’ collega met bronzen kunstwerk
En dan is er ineens een beeld van en voor Berend Seiger zelf
OOTMARSUM - Vele tientallen beelden heeft hij gemaakt. Van anderen. Maar nu heeft Berend Seiger er ook één van zichzelf. Maar daarvoor moest deze Ootmarsumse beeldend kunstenaar wel eerst tachtig jaar worden. Want dat was het moment, juni vorig jaar, dat beeldend kunstenaar Mathilde Damhuis uit Losser op het idee kwam een standbeeld te maken van en voor Berend Seiger. En dat kreeg hij woensdagmorgen overhandigd in zijn atelier bij het kanaal Almelo-Nordhorn in Agelo.
Apetrots, dat is Berend Seiger op het moment dat hij met zijn evenbeeld in z’n handen staat. Hij monstert het bronzend beeld, draait het nog een keer om en dan: ”Een heel mooi beeld, ik herken mij er helemaal in. Het eerste beeld van mij ooit, met een treffende gelijkenis. Het is heel goed gelukt. Het beeld krijgt een ereplaats; of hier in het atelier of bij mij thuis.” Mathilde Damhuis hoort de reactie van Berend Seiger glimlachend aan. Het is voor haar vooral ook een hele opluchting dat haar grote voorbeeld en inspiratiebron tevreden is. ”Ik ben heel blij dat hij het mooi vindt. Een groter compliment kan ik niet krijgen.” Ze wijst erop dat Berend Seiger na al die jaren als kunstenaar volledig zichzelf is gebleven. ”Hij is zo puur gebleven. Alleen daarom al verdient hij een standbeeld.”
Op de grond
Het is er één geworden in klein formaat. Maar dat maakt het cadeau voor Berend er helemaal niet minder om: ”Integendeel. Het gaat niet om het formaat maar om de intentie.” De Losserse kunstenares heeft er bewust voor gekozen om Berend niet op een hoge sokkel te plaatsen maar juist heel dicht bij de grond. ,,Zo is Berend namelijk zelf ook: met beide voeten op de grond. Zo is hij altijd geweest en zo zal hij ook altijd blijven.” Toen vorig jaar het idee bij haar ontstond, wist Mathilde Damhuis meteen wat het moest worden. Zij baseerde zich daarbij op een aantal foto’s van Berend Seiger. Uitgangspunten waren zijn onafscheidelijke alpinomuts, zijn overall en zijn vijl; daarmee maakt hij de bronzen beelden glad nadat ze zijn gegoten. ”En dat in combinatie met zijn brede glimlach en zijn mooie, markante hoofd.” De dochter van Berend Seiger, Stefanie, kwam eraan te pas om het ontwerp in was te beoordelen. Mathilde Damhuis: ”Zij zei dat het ontwerp heel gelijkend en dus goed was. Daarmee werd het sein op groen gezet en kon ik de mallen maken om het beeld in brons te gieten.”
Inspirator
Het beeld van Berend Seiger markeert in feite een tijdsperiode van 75 jaar. Hij was immers nog maar een jaar of zes toen hij al kennismaakte met beeldende kunst in de praktijk in zijn geboortestad Oldenzaal. ”Toen kwam ik al in het atelier van kunstenaar Jan Kip; die woonde tegenover mij in de Glindestraat. Kunst is mij dus met de paplepel ingegoten. Ik wist meteen dat dit ook mijn leven zou worden. En dat werd het ook inderdaad. Met Jan Kip als leermeester en inspirator. Ik heb veel aan hem te danken. Later leerde ik Jan Gierveld kennen uit Almelo; ook van hem heb ik veel geleerd.” De beelden van Berend Seiger zijn in de hele Nederlands-Duitse grensregio te vinden. Bij het slot in Bentheim staat bijvoorbeeld de Kuhlkerl; die verwijst naar de arbeiders in de steengroeven van Bentheim en Gildehaus. Hoeveel beelden Berend Seiger in zijn leven heeft gemaakt, weet hij niet. Hij haalt zijn schouders op: ”In elk geval vele tientallen.” Daaronder ook het Oldenzaalse Wichke. Seiger werkte eerst vanuit Oldenzaal maar vanaf medio jaren jaren negentig vanuit Ootmarsum. ”Ik was op zoek naar een nieuwe werkruimte en die kreeg ik aangeboden in Ootmarsum. In het voormalige gashuisje bij de gemeentewerf. Daar heb ik vele jaren met heel veel plezier gezeten en gewerkt. Daar heb ik veel mensen leren kennen.” Een jaar of twaalf geleden verhuisde Seiger noodgedwongen naar de huidige locatie aan het kanaal. ”Het is hier perfect om te werken. Hier ga ik nooit meer weg.”
’t Sjalotje
De kennismaking met Ootmarsum kwam in feite tot stand via Herman Haarhuis. ”Wij kenden elkaar heel goed. Herman kende het verhaal van het Oldenzaalse Boeskoolmenneke van Jan Kip. Hij vroeg of ik ook niet iets kon maken wat het symbool van Ootmarsum zou kunnen worden. Dat werd dus ’t Sjalotje. Met dit beeld wil ik uitdrukken dat de Twentenaar heel erg geworteld is in zijn of haar geboortegrond.” Herman Haarhuis was heel enthousiast over ’t Sjalotje en dankzij de in 1996 jubilerende carnavalsvereniging de Othmarridders (33 jaar) kreeg het beeld een mooie plaats aan de Ganzenmarkt. En daar staat het nog steeds. En wat daar voor Seiger uit voortvloeide: heel wat miniatuurbeeldjes van ’t Sjalotje vinden via de VVV of rechtstreeks via hem als souvenir of cadeau de weg over de hele wereld.
Fabrieksarbeider
Na ’t Sjalotje verschenen veel meer beelden van de hand van Seiger in het stadsbeeld van Ootmarsum. Zoals onder andere de Fabrieksarbeider bij de rotonde aan de Denekamperstraat in de buurt van de vroegere Damastfabriek, de Zuster met Kinderen als herinnering aan het Radboudinternaat, het Wasvrouwtje bij de Molenbeek in de Bleekstraat en Jufferke Engels in Engels’ Tuin. Het beeld van ’t Sjalotje beschouwt Berend Seiger als ‘een van de mooiste’. Maar ook de Fabrieksarbeider staat hem dichtbij. ”Eigenlijk ben ik dat ook een beetje zelf, want ik heb ook een tijdje in de textiel gewerkt; een hard bestaan.”
In zijn hart
Maar als puntje bij paaltje komt, is Berend Seiger verguld met alle beelden. Ook zijn eigen beeld heeft hij al in zijn hart gesloten. Hij pakt het er nog maar eens bij. ”Heel mooi”, klinkt het zacht. ”Ja, dit doet me heel wat. Meer dan ik zou kunnen denken.” Hij kijkt Mathilde Damhuis aan. Zij glimlacht. Het is goed zo; de twee kunstenaar begrijpen elkaar zonder woorden.